Στην σκιά των Χριστουγέννων..

Σχεδόν έφθασαν τα Χριστούγεννα! Φώτα, στολίδια, γιορτινή ατμόσφαιρα παντού. Οικογένειες μαζεύονται, δώρα ανταλλάσσονται, σκηνές ζεστασιάς και θαλπωρής γύρω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Τι άλλο μπορεί να αισθανθεί κανείς παρά χαρά και προσμονή! Όμως πολλοί άνθρωποι περιμένουν τα Χριστούγεννα με σφιγμένη την καρδιά. Η μοναξιά είναι πιο επώδυνη για τους μοναχικούς ανθρώπους αυτήν την περίοδο. Η θλίψη πιο βαριά. Οι εντάσεις στις σχέσεις φθάνουν σε δραματική κορύφωση. Είναι σαν ένας προβολέας να πέφτει πάνω σε όποια κενά, δυσκολίες, δυσαρέσκειες της ζωής και να τις εντείνει, να τις εκθέτει αλύπητα.

Γιατί όμως μια γιορτή αγάπης και χαράς να προξενεί περισσότερη θλίψη και πόνο; Μα γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο! Οι προσδοκίες χαράς και συντροφικότητας με συγγενείς και φίλους είναι εξαιρετικά υψηλές τις μέρες των Χριστουγεννιάτικων γιορτών. Η αδυναμία να ανταποκριθείς σ’ αυτές τις υψηλές προσδοκίες, να ζήσεις την χαρά και συντροφικότητα που άλλοι, “οι φυσιολογικοί άνθρωποι”, φαίνεται να απολαμβάνουν αβίαστα είναι εξαιρετικά επώδυνη. Συγκρίνεις τη ζωή και τις σχέσεις σου με αυτό το ιδανικό, την βρίσκεις ελλιπή, κατώτερη και νιώθεις ο ίδιος κατώτερος, ανεπαρκής.. Συνειδητοποιείς με βαριά καρδιά ότι δεν ζεις αυτό που είχες ονειρευθεί, αυτό που θέλεις κι αποζητάς. Και βέβαια κάτω από την πίεση του Χριστουγεννιάτικου ιδανικού για οικογενειακή αρμονία και ευτυχία έχουμε τις οικογενειακές συναθροίσεις και το απίστευτο δυναμικό τους για αναβίωση παλιών εντάσεων και συγκρούσεων. Ρόλοι που άφησες πίσω σου πριν πολλά χρόνια όταν έφυγες σαν ενήλικας από το σπίτι σου, δυσαρέσκειες που πίστεψες ότι είχαν ξεπεραστεί, παλιές ενδοοικογενειακές ‘συμμαχίες’ και ‘πόλεμοι’ ζωντανεύουν ξαφνικά γύρω από το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

Κάποιες από αυτές τις καταστάσεις είναι αναπόφευκτες αλλά θα ήταν λιγότερο επώδυνες αν καταφέρναμε να απελευθερωθούμε από την ‘σκιά’ του ιδανικού των Χριστουγέννων. Πίσω από τις ιδανικές, μονοδιάστατες εικόνες Χριστουγεννιάτικης χαράς κρύβεται μια ευρεία πραγματικότητα συναισθημάτων και καταστάσεων που βιώνουν οι λεγόμενοι “φυσιολογικοί άνθρωποι”. Υπάρχει απόλαυση και ζεστασιά αλλά συχνά συμβαδίζει με θλίψη, άγχος, απογοητεύσεις, εντάσεις αλλά και απλή κούραση και πλήξη με την ένταση των ημερών. Η σύγχρονη ζωή είναι γεμάτη υψηλές απαιτήσεις και επιτεύγματα που πρέπει να ολοκληρώσουμε για να νιώσουμε ότι αξίζουμε. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα είναι εύκολο τα Χριστούγεννα να γίνουν μια άλλη δοκιμασία για να κρίνουμε την επιτυχία μας και αξία μας σε σύγκριση με τους άλλους. Αλλά αυτό θα ήταν μια χαμένη ευκαιρία. Τα Χριστούγεννα μας ξαναθυμίζουν την μαγεία της ζωής όπως την βιώναμε σαν παιδιά, την ομορφιά και αξία της συντροφικότητας. Μπορούν να γίνουν πηγή έμπνευσης και δύναμης να αλλάξουμε καταστάσεις στη ζωή μας που δεν μας ικανοποιούν. Να στραφούμε στους άλλους, γνωστούς και ξένους, όχι για να συγκρίνουμε την επιτυχία της ζωής μας με τη δική τους, αλλά για να προσφέρουμε και να δεχτούμε την απλή ζεστασιά της ανθρώπινης επαφής. 

Σοφία Μεσσάρη
Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή Θεραπεύτρια
Κέντρο Ψυχολογικών Θεραπειών «Ψυχή τε και σώματι»